Hỏi đáp với Luật Rồng Vàng

Hỏi đáp

1. Tư vấn phân chia di sản thừa kế là quyền sử dụng đất khai hoang chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Luật sư cho hỏi là Cha mẹ em đã mất không để lại di chúc. Tài sản để lại là mảnh đất vườn 9000 m2, trên mạnh đất có căn nhà cấp 4 mà 3 chị em em đang ở. Đất được cha mẹ em khai hoang từ năm 1986 và chưa có sổ đỏ. Vậy cho em hỏi là đất chưa có sổ đỏ thì có thể chia thừa kế đều cho 3 chị em mỗi người 3000 m2 đất hay không? Và nếu được thì em phải làm như thế nào ạ ?

Trước hết, Luật Rồng Vàng cảm ơn bạn đã tin tưởng. Với câu hỏi của bạn, Luật sư xin phép được trả lời bạn chi tiết như sau :

I. CƠ SỞ PHÁP LÝ ÁP DỤNG

Bộ luật Dân sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017):
- Điều 609, 610, 611, 612, 613, 649–663 quy định về quyền thừa kế, thời điểm, địa điểm mở thừa kế, hàng thừa kế và phân chia di sản.
- Điều 105, 158–163 quy định về tài sản, quyền sở hữu và quyền khác đối với tài sản.
Luật Đất đai năm 2024 (có hiệu lực 01/01/2025):
- Điều 190: Quyền của người sử dụng đất.
- Điều 194: Điều kiện thực hiện các quyền của người sử dụng đất (trong đó có quyền thừa kế).
- Điều 210: Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.
- Điều 247: Cấp Giấy chứng nhận cho đất sử dụng ổn định, không tranh chấp, chưa có giấy tờ.
Luật Công chứng năm 2024 (thay thế Luật Công chứng 2014, có hiệu lực 01/01/2025):
- Điều 67: Hồ sơ yêu cầu công chứng văn bản khai nhận, phân chia di sản thừa kế.
- Khoản 2 Điều 67: Trường hợp di sản là tài sản phải đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng thì phải có giấy tờ chứng minh quyền đó của người để lại di sản.
- Điều 7 và 8: Giá trị pháp lý của văn bản công chứng và phạm vi từ chối công chứng.

II. NHẬN ĐỊNH PHÁP LÝ

Về điều kiện để di sản là quyền sử dụng đất được thừa kế:
- Theo Điều 194 Luật Đất đai 2024, quyền sử dụng đất chỉ được thực hiện (chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế...) khi đất có Giấy chứng nhận, không có tranh chấp, và còn thời hạn sử dụng.
- Do đó, đất chưa có sổ đỏ chưa đủ điều kiện để được công chứng khai nhận hoặc phân chia di sản thừa kế.
Về khả năng kê khai di sản tại phòng công chứng:
- Theo Điều 67 Luật Công chứng 2024, hồ sơ công chứng khai nhận di sản phải có giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hợp pháp của người để lại di sản.
- Trong trường hợp đất khai hoang chưa có sổ, phòng công chứng sẽ từ chối công chứng do chưa có căn cứ pháp lý xác định người chết là chủ sử dụng hợp pháp của thửa đất đó.
Về hướng giải quyết hợp pháp:

Bước 1 – Cử người đại diện làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN):

Các đồng thừa kế (vợ, con, cha mẹ còn sống) thống nhất lập “Văn bản thỏa thuận cử người đại diện đứng tên xin cấp sổ đỏ”.
Hồ sơ xin cấp sổ gồm:
- Đơn đăng ký, cấp GCN theo Mẫu 04a/ĐK;
- Biên bản họp, thỏa thuận của các đồng thừa kế;
- Giấy tờ chứng minh việc sử dụng đất ổn định, không tranh chấp (xác nhận UBND xã/phường);
- Giấy chứng tử của người để lại di sản;
- Chứng minh nhân dân, hộ khẩu, giấy khai sinh chứng minh quan hệ thừa kế.
- Cơ quan giải quyết: UBND cấp huyện (hoặc Văn phòng đăng ký đất đai chi nhánh cấp huyện).

Bước 2 – Cấp GCN quyền sử dụng đất lần đầu:

Sau khi hồ sơ được xét duyệt, cơ quan có thẩm quyền sẽ cấp sổ đỏ đứng tên người đại diện hoặc đứng tên chung các đồng thừa kế.

Bước 3 – Công chứng khai nhận và phân chia di sản thừa kế:

Sau khi đã có GCN, di sản mới được xác lập hợp pháp.
Lúc này, các đồng thừa kế có thể mang hồ sơ đến phòng công chứng để thực hiện thủ tục công chứng văn bản khai nhận hoặc phân chia di sản thừa kế theo quy định tại Luật Công chứng 2024.

III. KẾT LUẬN

Đất khai hoang chưa có sổ đỏ không thể trực tiếp chia thừa kế tại thời điểm này.
Các đồng thừa kế cần thống nhất cử người đại diện đứng tên kê khai, xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định tại Điều 247 Luật Đất đai 2024.
Sau khi được cấp sổ đỏ, có thể thực hiện thủ tục khai nhận hoặc phân chia di sản thừa kế tại Tổ chức hành nghề công chứng.
Việc làm này vừa đảm bảo đúng quy định pháp luật, vừa bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các đồng thừa kế và tránh tranh chấp phát sinh.

IV. KIẾN NGHỊ

Nên thu thập đầy đủ hồ sơ, chứng cứ về việc cha mẹ sử dụng đất khai hoang (nhân chứng hàng xóm, biên lai thuế đất đóng hàng năm, xác nhận địa phương…).
Lập văn bản thỏa thuận cử người đại diện hợp pháp để tránh xung đột lợi ích giữa các đồng thừa kế.
Khi đã được cấp sổ, nên phân chia di sản tại phòng công chứng để bảo đảm giá trị pháp lý tuyệt đối của văn bản.
Khi đã có văn bản thoả thuận phân chia di sản, chị em bạn có thể nộp hồ sơ tại trung tâm hành chính công ubnd phường, xã để được cấp sổ sau phân chia di sản.

Một lần nữa, cảm ơn bạn đã đặt câu hỏi. Mọi thắc mắc, vui long liên hệ Luật Rồng Vàng để có những giải đáp chi tiết và thoả đáng hơn.

Ths. Ls Nguyễn Hoàng Long

2. Tư vấn bảo hiểm xã hội sau khi người lao động qua đời

Luật sư vui lòng cho hỏi rằng Tôi là lao động đang tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) đến nay đã hơn 25 năm. Tôi hiện đang có bệnh trong người nên băn khoăn không biết nếu tôi chết mà chưa rút BHXH thì có mất tiền đã đóng BHXH không? Chồng con tôi có được hưởng chế độ gì không?

Cảm ơn bạn đẵ đặt câu hỏi. Luật Rồng Vàng xin phép trả lời bạn như sau :

I. CƠ SỞ PHÁP LÝ ÁP DỤNG

Bộ luật Lao động năm 2019 (Luật số 45/2019/QH14).
Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 (Luật số 41/2024/QH15, có hiệu lực từ 01/7/2025).
Thông tư số 12/2025/TT-BNV hướng dẫn chi tiết chế độ tử tuất.
Nghị định hướng dẫn thi hành Luật BHXH 2024 (sẽ được ban hành, căn cứ vào dự thảo của Bộ Lao động – Thương binh & Xã hội).

II. NHẬN ĐỊNH PHÁP LÝ

BHXH là chính sách an sinh xã hội do Nhà nước tổ chức, nhằm bảo đảm thay thế hoặc bù đắp thu nhập cho người lao động khi mất hoặc giảm khả năng lao động, nghỉ hưu, hoặc qua đời.
Theo Luật BHXH 2024, toàn bộ thời gian đóng BHXH của người lao động được lưu giữ và bảo lưu vĩnh viễn — vì vậy, người lao động không bao giờ “mất tiền BHXH”.
Khi người tham gia qua đời, quyền lợi sẽ được chuyển cho thân nhân hợp pháp theo các chế độ sau.

1. Trợ cấp mai táng

Căn cứ Điều 100 Luật BHXH 2024 và Thông tư 12/2025/TT-BNV:

Đối tượng được hưởng: Người lo mai táng (vợ/chồng, con, hoặc người thân đứng ra tổ chức tang lễ).
Điều kiện: Người qua đời phải thuộc một trong các trường hợp sau:
- Đã đóng BHXH bắt buộc từ đủ 12 tháng trở lên;
- Chết do tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp;
- Đang hưởng hoặc tạm dừng hưởng lương hưu;
- Đang hưởng trợ cấp TNLĐ, BNN hằng tháng (đã nghỉ việc);
- Hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết.
Mức hưởng:

10 lần mức tham chiếu tại tháng người lao động chết (hiện mức tham chiếu được Chính phủ quy định bằng mức lương cơ sở, hiện là 2.340.000 đồng/tháng).
→ Trợ cấp mai táng hiện hành = 10 × 2.340.000 = 23.400.000 đồng.

2. Trợ cấp tuất hằng tháng

Áp dụng khi người lao động đã đóng BHXH bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên hoặc thuộc một trong các trường hợp đặc biệt (chết do TNLĐ, BNN, đang hưởng lương hưu...).

Điều kiện:
- Người lao động chết khi:
  - Đã đóng BHXH bắt buộc từ 15 năm trở lên; hoặc
  - Đang hưởng/tạm dừng hưởng lương hưu; hoặc
  - Chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; hoặc
  - Đang hưởng trợ cấp TNLĐ/BNN hằng tháng với suy giảm khả năng lao động từ 61 % trở lên.
Điểm mới nổi bật:
Nếu người chết còn thiếu tối đa 6 tháng để đủ 15 năm đóng BHXH bắt buộc, thân nhân được quyền đóng bù một lần phần còn thiếu (mức đóng = 22 % tiền lương tháng đóng BHXH trước khi chết) để đủ điều kiện hưởng tuất hằng tháng.
Nếu thân nhân không đóng bù, sẽ được giải quyết hưởng tuất một lần.
Đối tượng thân nhân được hưởng:
- Con: kể cả con trong bụng mẹ (nếu cha/mẹ chết khi mang thai hộ); hưởng đến khi đủ 18 tuổi, hoặc không giới hạn tuổi nếu suy giảm khả năng lao động ≥ 81 %.
- Vợ/chồng: đủ tuổi nghỉ hưu theo Luật BHXH hoặc bị suy giảm khả năng lao động ≥ 81 %.
- Cha, mẹ (hai bên) hoặc thành viên khác trong gia đình do người chết có nghĩa vụ nuôi dưỡng, nếu đủ tuổi hưu hoặc suy giảm khả năng lao động ≥ 81 %.
Lưu ý:
Thân nhân đang hưởng lương hoặc trợ cấp BHXH hằng tháng có mức bằng hoặc cao hơn mức tham chiếu sẽ không được hưởng tuất hằng tháng.
Mức hưởng:
- Mỗi thân nhân đủ điều kiện hưởng 50 % mức tham chiếu;
- Nếu không có người trực tiếp nuôi dưỡng, hưởng 70 % mức tham chiếu.
- Tối đa 4 thân nhân được hưởng.
- Nếu có từ 2 người chết trở lên, thân nhân được hưởng gấp đôi.
- Thời điểm hưởng: Từ tháng liền kề sau tháng người chết; riêng con sinh sau khi cha/mẹ chết thì hưởng từ tháng sinh.
Thời hạn giám định sức khỏe thân nhân: Trong 6 tháng kể từ ngày người lao động chết.

3. Trợ cấp tuất một lần

Áp dụng khi:

Người chết chưa đủ điều kiện hưởng tuất hằng tháng;
Hoặc thân nhân không đủ điều kiện hưởng tuất hằng tháng;
Hoặc thân nhân có nguyện vọng nhận một lần.

Mức hưởng:

Mỗi năm đóng BHXH trước 2014: 1,5 tháng mức bình quân tiền lương;
Mỗi năm đóng BHXH từ 2014 trở đi: 2 tháng mức bình quân tiền lương;
Tối thiểu bằng 3 tháng mức bình quân tiền lương.
→ Với 25 năm đóng (14 năm trước 2014, 11 năm sau 2014):
(14 × 1,5) + (11 × 2) = 43 tháng tiền lương bình quân (~3 năm 7 tháng).

Trường hợp người đang hưởng lương hưu:

Chết trong 2 tháng đầu hưởng → trợ cấp = 48 tháng lương hưu;
Chết từ tháng thứ 3 trở đi → cứ mỗi tháng hưởng giảm 0,5 tháng, nhưng không thấp hơn 3 tháng lương hưu.

Lưu ý quan trọng:
Khi thân nhân đã được giải quyết tuất hằng tháng hoặc một lần, không thể đổi hình thức sau này.

4. Hồ sơ và thủ tục

Thời hạn nộp hồ sơ:
- Trong 90 ngày kể từ ngày người lao động chết.
- Người đang làm việc: thân nhân nộp cho người sử dụng lao động, sau đó doanh nghiệp nộp cho cơ quan BHXH trong 30 ngày.
- Người đang bảo lưu hoặc đang hưởng trợ cấp: thân nhân nộp trực tiếp cho cơ quan BHXH.
Hồ sơ gồm:
- Giấy chứng tử/trích lục khai tử;
- Sổ BHXH hoặc mã số BHXH;
- Giấy tờ chứng minh quan hệ thân nhân;
- Đơn đề nghị hưởng chế độ tử tuất (mẫu 09A-HSB);
- Hồ sơ y tế chứng minh suy giảm khả năng lao động (nếu có).
Thời hạn giải quyết:
Trong 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.

III. PHÂN TÍCH ÁP DỤNG TRƯỜNG HỢP CỤ THỂ

Với trường hợp của bạn là người lao động đã đóng BHXH > 25 năm, nếu qua đời trước khi hưởng hưu:

Không mất quyền lợi BHXH.
Thân nhân được hưởng:
1️⃣ Trợ cấp mai táng: 10 × mức tham chiếu = 23,4 triệu đồng;
2️⃣ Trợ cấp tuất hằng tháng nếu chồng hoặc con đáp ứng điều kiện tuổi hoặc sức khỏe;
3️⃣ Hoặc trợ cấp tuất một lần tương ứng với 43 tháng lương bình quân (như ví dụ trên).

Trường hợp nếu người lao động còn thiếu ≤ 6 tháng để đủ 15 năm BHXH, thân nhân có thể đóng bù một lần 22 % tiền lương tháng cuối để đủ điều kiện hưởng tuất hằng tháng.

IV. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

Người lao động không bị mất tiền BHXH đã đóng.
Thân nhân (chồng, con) sẽ được hưởng trợ cấp mai táng và trợ cấp tuất (một lần hoặc hằng tháng).
Nên chuẩn bị sẵn hồ sơ nhân thân và ủy quyền hợp pháp cho người thân.
Đề nghị thân nhân lưu ý thời hạn nộp hồ sơ ≤ 90 ngày, tránh bị quá hạn.
Nên tham khảo Thông tư 12/2025/TT-BNV và Luật BHXH 2024 để đảm bảo quyền lợi được thực thi đầy đủ.

Một lần nữa, cảm ơn bạn đã tin tưởng. Mọi thắc mắc, vui lòng liên hệ Luật Rồng Vàng để có những phúc đáp chi tiết và thoả đáng hơn. Xin cảm ơn !

Ths. Ls Nguyễn Hoàng Long

3. Khung pháp lý mà nam sinh lợp 11 giết nam sinh lớp 12 tại Thanh Hoá có thể đối mặt

Luật sư cho hỏi trường hợp nam sinh lớp 11 đâm chết bạn lớp 12 tại Thanh Hóa mà báo chí nêu mấy ngày qua có thể phải đối diện với khung hình phạt nào ?

Cám ơn bạn đã tin tưởng. Luật Rồng Vàng xin tư vấn dựa vào các thông tin đọc được trên báo chí như sau :

I. TÓM TẮT SỰ VIỆC

Khoảng 11 giờ 30 phút ngày 17/10/2025, tại khu vực cây xăng thuộc thôn Xa Thư, xã Quảng Bình, huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa, xảy ra vụ xô xát giữa hai học sinh Trường THPT Đặng Thai Mai:
- Em P.T.B.N. (16 tuổi, lớp 11A9);
- Em L.Q.H. (17 tuổi, lớp 12A8).
Trong lúc mâu thuẫn, em N. đã dùng dao – được xem là hung khí nguy hiểm – tấn công em H., khiến H. tử vong tại bệnh viện.
Cả hai học sinh đều có học lực và hạnh kiểm khá, không có tiền án, tiền sự, cũng không có mâu thuẫn từ trước.
UBND xã Quảng Bình đã xác nhận vụ việc; Công an huyện Quảng Xương và Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thanh Hóa đang tiến hành điều tra làm rõ nguyên nhân, động cơ và hành vi phạm tội.

II. CĂN CỨ PHÁP LÝ ÁP DỤNG

1. Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017):
- Điều 12: Tuổi chịu trách nhiệm hình sự;
- Điều 91 – 101: Nguyên tắc và biện pháp xử lý đối với người chưa thành niên phạm tội;
- Điều 123: Tội giết người;
- Điều 134: Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe của người khác.
2. Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015:
- Các quy định tại Chương XXVIII về thủ tục tố tụng đối với người chưa thành niên.
3. Luật Tư pháp người chưa thành niên năm 2024 (có hiệu lực từ 01/7/2024):
- Điều 4: Nguyên tắc xử lý đối với người chưa thành niên phạm tội;
- Điều 8: Biện pháp thay thế xử lý hình sự;
- Điều 10: Biện pháp tư pháp phục hồi;
- Điều 26: Bảo đảm quyền được giữ bí mật đời tư và danh dự của người chưa thành niên;
- Điều 30: Tòa chuyên trách người chưa thành niên;
- Điều 35: Trình tự, thủ tục áp dụng biện pháp phục hồi tại cộng đồng.

III. XÁC ĐỊNH TÍNH CHẤT PHÁP LÝ VÀ HÀNH VI

Hành vi của em N. – dùng dao đâm vào vùng trọng yếu cơ thể người khác dẫn đến chết người – có dấu hiệu của tội “Giết người” theo Điều 123 BLHS.
Tuy nhiên, xét: hành vi xảy ra bộc phát, không có sự chuẩn bị; mâu thuẫn nhỏ, thiếu kiềm chế, không mang động cơ côn đồ; người thực hiện hành vi là người chưa thành niên (16 tuổi);
→ Cần xem xét theo hướng tội “Cố ý gây thương tích dẫn đến chết người” (khoản 4 Điều 134 BLHS) để đảm bảo tính nhân đạo và đúng bản chất vụ việc.

IV. KHUNG HÌNH PHẠT TƯƠNG ỨNG

- Nếu truy tố theo Điều 123 BLHS (Giết người): Khung hình phạt từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình; tuy nhiên, theo Điều 101 BLHS, người từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi chỉ bị phạt tối đa 18 năm tù.
- Nếu truy tố theo khoản 4 Điều 134 BLHS (Cố ý gây thương tích dẫn đến chết người): Khung hình phạt từ 7 năm đến 14 năm tù; mức cao nhất vẫn giới hạn 18 năm tù.

V. CÁC TÌNH TIẾT TĂNG NẶNG, GIẢM NHẸ

Tình tiết tăng nặng:
- Sử dụng hung khí nguy hiểm (dao);
- Hậu quả chết người.
Tình tiết giảm nhẹ:
- Thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải;
- Mâu thuẫn bộc phát, bị kích động tinh thần;
- Chưa có tiền án, tiền sự, nhân thân tốt;
- Gia đình đã hoặc có thiện chí khắc phục hậu quả;
- Người phạm tội là người chưa thành niên – được xem là tình tiết giảm nhẹ đặc biệt.

VI. ÁP DỤNG LUẬT TƯ PHÁP NGƯỜI CHƯA THÀNH NIÊN 2024

Theo Điều 4, 8 và 10 Luật Tư pháp người chưa thành niên: xử lý nhằm giáo dục, giúp người phạm tội nhận thức, sửa lỗi, tái hòa nhập xã hội; có thể áp dụng biện pháp thay thế xử lý hình sự nếu người phạm tội thành khẩn, ăn năn; có thể thực hiện biện pháp tư pháp phục hồi, như hòa giải, lao động phục vụ cộng đồng, hoặc đưa vào trường giáo dưỡng; xét xử tại Tòa chuyên trách người chưa thành niên, bảo đảm bí mật danh tính và danh dự của người phạm tội.

VII. NHẬN ĐỊNH CHUNG VÀ HƯỚNG XỬ LÝ

Đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng về hậu quả nhưng mang tính bộc phát, không có chủ đích giết người từ trước.
Xét về nhân thân và độ tuổi, em N. cần được xem xét trong tinh thần nhân đạo của pháp luật, ưu tiên biện pháp giáo dục phục hồi tại cộng đồng thay vì hình phạt tù nghiêm khắc.
Cơ quan tiến hành tố tụng cần bố trí luật sư bào chữa bắt buộc; đánh giá toàn diện tâm lý, động cơ, môi trường giáo dục của người chưa thành niên; vận dụng đầy đủ Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024 để đảm bảo công bằng và hướng thiện.

VIII. KẾT LUẬN

Vụ việc là hồi chuông cảnh tỉnh về bạo lực học đường, đòi hỏi sự phối hợp giữa gia đình – nhà trường – xã hội trong việc giáo dục, rèn luyện kỹ năng kiểm soát cảm xúc và giải quyết xung đột cho học sinh.
Cơ quan tiến hành tố tụng sẽ cân nhắc vận dụng chính sách hình sự mới, đặt trọng tâm vào phục hồi, tái hòa nhập hơn là trừng phạt, để người chưa thành niên có cơ hội sửa sai và trở lại với cộng đồng.

Ths. Ls Nguyễn Hoàng Long

4. Tư vấn tố giác tội phạm giao cấu với trẻ vị thành niên

Con gái tôi năm nay 16 tuổi, bỏ nhà đi và sống cùng một người đàn ông khoảng 22 tuổi cách đây 6 tháng. Người đàn ông này thường hay đánh đập và lấy tiền cũng như trang sức nhẫn và vòng vàng của con gái tôi. Vậy tôi là mẹ thì có thể làm đơn tố cáo anh ta đến công an ? Khung hình phạt nào anh ta sẽ phải chịu ? Luật sư có thể cho tôi xin mẫu đơn tố giác không ?

Cám ơn bạn đã tin tưởng đặt câu hỏi đến Luật Rồng Vàng. Luât sư xin trả lời các vấn đề của bạn như sau :

I. CĂN CỨ PHÁP LÝ

Điều 143 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017) – Tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi.
Điều 140 BLHS – Tội chiếm giữ trái phép tài sản.
Điều 170 BLHS – Tội cưỡng đoạt tài sản.
Điều 134 BLHS – Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác.
Điều 142, 144 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 – Quy định quyền của người bị hại, người đại diện hợp pháp (ở đây là người mẹ) được quyền tố giác tội phạm.
Luật Trẻ em 2016, Điều 6 và Điều 25 – quy định rõ: Trẻ em có quyền được bảo vệ khỏi bị xâm hại thể chất, tinh thần, tình dục, bị bóc lột sức lao động, tài sản.

II. PHÂN TÍCH HÀNH VI VÀ TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ

1. Hành vi chung sống với người dưới 16 tuổi

Nếu người đàn ông đó chung sống như vợ chồng, dù có sự đồng thuận của cô gái, vẫn bị xem là “hành vi giao cấu hoặc quan hệ tình dục với người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi” căn cứ theo Điều 145 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017) – Tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi.

Khung hình phạt:

Cơ bản: Từ 1 năm đến 5 năm tù;
Nếu phạm tội nhiều lần, có tính chất loạn luân, gây thương tích hoặc làm nạn nhân có thai, thì phạt tù từ 3 năm đến 10 năm.

Người đàn ông này khoảng 22 tuổi mà con gái bạn chưa đủ 16 tuổi nên sẽ bị khởi tố theo Điều 145 Bộ luật hình sự 2015 ( sửa đổi 2017 ) với mức hình phạt nêu trên tuỷ theo mức độ phạm tội.

2. Hành vi đánh đập

Hành vi thường xuyên đánh đập con gái bạn có thể cấu thành:

Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe người khác (Điều 134 BLHS).

Khung hình phạt phụ thuộc vào tỷ lệ thương tích:

Dưới 11% nhưng có tính chất côn đồ, phạm tội với người dưới 16 tuổi: phạt tù 6 tháng đến 3 năm;
Trên 11% hoặc phạm tội nhiều lần: phạt tù 2 đến 6 năm, có thể tăng đến 12 năm nếu có tình tiết tăng nặng.

3. Hành vi chiếm đoạt tài sản

Nếu người đàn ông lấy tiền, vàng, trang sức của con gái bạn bằng cách đe dọa, đánh đập, hoặc lợi dụng sự lệ thuộc, có thể bị xem là:

Tội cưỡng đoạt tài sản (Điều 170 BLHS) – phạt tù từ 1 đến 5 năm, nếu giá trị tài sản trên 50 triệu đồng hoặc có hành vi nguy hiểm hơn thì 5 đến 10 năm.

Nếu anh ta chỉ giữ tài sản mà không trả, chiếm giữ trái phép, thì có thể bị truy tố theo:

Điều 176 BLHS – Tội chiếm giữ trái phép tài sản, phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc tù 3 tháng đến 2 năm.

III. QUYỀN TỐ GIÁC VÀ TRÌNH TỰ TỐ TỤNG

Theo Điều 144 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015:

Người mẹ là đại diện hợp pháp của người bị hại dưới 18 tuổi, có quyền làm đơn tố giác tội phạm gửi đến:

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp xã, phường nơi người đàn ông cư trú;
Hoặc Viện kiểm sát nhân dân cùng cấp.

Khi tố giác, bạn nên chuẩn bị:

Đơn tố giác nêu rõ hành vi, thời gian, địa điểm;
Các bằng chứng: tin nhắn, hình ảnh, ghi âm, người làm chứng, vật chứng;
Giấy khai sinh chứng minh độ tuổi của con;
Giấy xác nhận thương tích (nếu có) hoặc biên bản giám định y khoa;
Tài liệu về tài sản bị chiếm đoạt.

IV. HƯỚNG XỬ LÝ VÀ BẢO VỆ QUYỀN LỢI

Ngay lập tức báo công an xã/phường nơi người đàn ông đang cư trú để yêu cầu bảo vệ khẩn cấp trẻ vị thành niên theo Luật Trẻ em 2016, Điều 54.
Yêu cầu trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước cử luật sư bảo vệ quyền lợi cho con gái bạn.
Nếu có dấu hiệu bị thương hoặc bị xâm hại, cần đưa cháu đi giám định y khoa và tâm lý để phục vụ chứng cứ.
Người mẹ có thể đề nghị khởi tố vụ án hình sự về:
- Tội giao cấu với người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi (Điều 145 BLHS);
- Tội cố ý gây thương tích (Điều 134 BLHS);
- Tội cưỡng đoạt tài sản hoặc chiếm giữ trái phép tài sản (Điều 170 hoặc 176 BLHS).

V. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

Qua phân tích, hành vi của người đàn ông này có đầy đủ dấu hiệu của tội phạm hình sự, gồm:

Xâm hại tình dục trẻ vị thành niên (Điều 145 BLHS);
Bạo hành thân thể (Điều 134 BLHS);
Chiếm đoạt tài sản (Điều 170 hoặc 176 BLHS).

Do đó, bạn hoàn toàn có quyền làm đơn tố cáo đến cơ quan công an, đồng thời yêu cầu khởi tố vụ án để bảo vệ con gái mình.

VI. MẪU ĐƠN TỐ GIÁC

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

ĐƠN TỐ GIÁC TỘI PHẠM
(Về hành vi xâm hại, bạo hành và chiếm đoạt tài sản của trẻ vị thành niên)

Kính gửi:

Cơ quan Cảnh sát điều tra – Công an ……………………………
Viện kiểm sát nhân dân …………………………………………

Người tố giác:

Họ và tên: .................................................................
Năm sinh: .................................................................
CMND/CCCD số: ......................................................
Địa chỉ thường trú: ....................................................
Số điện thoại liên hệ: ..................................................

Là mẹ ruột của:

Họ và tên con gái: ....................................................
Năm sinh: ............ (hiện 16 tuổi).
Nơi cư trú trước khi bỏ nhà đi: ....................................

I. Nội dung sự việc

Vào khoảng thời gian từ tháng .... năm .... đến nay, con gái tôi là cháu ................................... (sinh năm ........, hiện 16 tuổi) đã tự ý bỏ nhà đi và hiện đang chung sống với một người đàn ông tên ...................................., trú tại .............................................................................................

Trong thời gian sống cùng, người đàn ông này thường xuyên đánh đập, chửi bới, gây thương tích, đồng thời lấy tiền, vàng và trang sức cá nhân của cháu tôi. Tôi nhiều lần khuyên can nhưng anh ta không hợp tác và còn đe dọa, cản trở việc tôi tiếp xúc với con gái mình.

Hành vi của người đàn ông này có dấu hiệu của tội phạm hình sự, cụ thể:

Tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi – theo Điều 145 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017);
Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe người khác – theo Điều 134 Bộ luật Hình sự 2015;
Tội cưỡng đoạt hoặc chiếm giữ trái phép tài sản – theo Điều 170 hoặc 176 Bộ luật Hình sự 2015.

II. Yêu cầu và đề nghị

Căn cứ Điều 144 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, tôi là đại diện hợp pháp của người bị hại dưới 18 tuổi, nay làm đơn này tố giác hành vi phạm tội của người đàn ông nêu trên và đề nghị Cơ quan Cảnh sát điều tra tiến hành xác minh, khởi tố vụ án hình sự để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của cháu ....................................

Tôi xin gửi kèm theo các tài liệu chứng cứ (nếu có):

Bản sao giấy khai sinh của cháu ..................................
Hình ảnh, tin nhắn, ghi âm (nếu có);
Giấy khám thương tích hoặc biên bản giám định y khoa (nếu có).

III. Cam kết

Tôi xin cam đoan những nội dung trình bày trên là hoàn toàn đúng sự thật và chịu trách nhiệm trước pháp luật về lời tố giác của mình.
Kính mong Quý Cơ quan xem xét, xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật.

Xin trân trọng cảm ơn!

…, ngày …… tháng …… năm 2025
Người làm đơn
(Ký và ghi rõ họ tên)

Nguyễn Thị A

Một lần nữa, cảm ơn bạn đã tin tưởng. Mọi thắc mắc vui lòng liện hệ Luật Rồng Vàng đẩ có những giải đáp chi tiết và thấu đáo hơn. Xin cảm ơn !

Ths. Ls Nguyễn Hoàng Long

5. Tư vấn ly hôn đơn phương

Chào luật sư. Luật sư vui lòng cho Tôi hỏi là Tôi muốn ly hôn đơn phương với chồng Tôi thì có được không ? Nếu có thể thì Tôi có thể nộp đơn ở đâu ? Trình tự thủ tục như thế nào ? Mức án phí có nhiều không ? Con cái và tài sản chia thế nào ? Vợ chồng Tôi có 1 bé gái 8 tuổi và 1 căn nhà 3 tầng đang ở tại TP.HCM. Xin cảm ơn !

Trước hết, Luật Rồng Vàng cảm ơn bạn đã tin tưởng. Vơi câu hỏi này, Luật Rồng Vàng xin phép trả lời bạn như sau:

1. Quyền yêu cầu ly hôn đơn phương
- Căn cứ Điều 51 và Điều 56 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, một bên vợ hoặc chồng hoặc cả hai đều có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn khi cho rằng đời sống hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, không thể kéo dài, mục đích hôn nhân không đạt được. Như vậy, có thể thấy, việc ly hôn đơn phương có thể do vợ hoặc chồng hoặc người thân thích khác (khi đáp ứng điều kiện Luật quy định) yêu cầu Tòa án giải quyết.

2. Thẩm quyền giải quyết
- Theo quy định tại Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự (BLTTDS) năm 2015 và khoản 1 Điều 35 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung bởi khoản 2 Điều 1 Luật 85/2025/QH15, những tranh chấp về hôn nhân và gia đình sẽ do Tòa án nhân dân khu vực giải quyết theo thủ tục sơ thẩm nơi bị đơn cư trú hoặc Toà án nhân dân khu vực nơi nguyên đơn cư trú nếu cả hai có yêu cầu toà án.

3. Trình tự, thủ tục
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ ly hôn đơn phương

Để được Tòa án giải quyết ly hôn đơn phương, người yêu cầu phải chuẩn bị đầy đủ các loại giấy tờ như sau:

- Đơn xin ly hôn đơn phương được ban hành theo mẫu;

- Đăng ký kết hôn (bản chính); nếu không có thì có thể xin cấp bản sao…

- Bản sao có chứng thực Căn cước công dân của vợ và chồng;

- Bản sao chứng thực giấy khai sinh của con;

- Bản sao giấy chứng nhận nhà đất ( nếu yêu cầu toà phân chia ).

Ngoài ra, nếu có chứng cứ chứng minh vợ hoặc chồng có hành vi bạo lực gia đình, không chung thuỷ, thực hiện nghĩa vụ… thì cũng phải cung cấp cho Tòa án.

Sau khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ cần thiết thì người yêu cầu nộp tại Tòa án khu vực bị đơn cư trú.

Bước 2: Nộp đơn ly hôn đơn phương

Theo quy định tại Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự (BLTTDS) năm 2015 và khoản 1 Điều 35 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung bởi khoản 2 Điều 1 Luật 85/2025/QH15 thì nguyên đơn sẽ nộp đơn tại Toà án nhân dân khu vực nơi bị đơn cư trú.

Bước 3: Xem xét giải quyết ly hôn đơn phương

Thủ tục ly hôn đơn phương được thực hiện như thủ tục của một vụ án dân sự. Do đó, theo quy định của BLTTDS 2015, thời gian ly hôn đơn phương phải trải qua các giai đoạn: Chuẩn bị xét xử, mở phiên tòa,…Thông thường, thời gian giải quyết một vụ án ly hôn đơn phương thường là 4 đến 6 tháng. Tuy nhiên, thực tế có rất nhiều trường hợp phức tạp, vì nhiều lý do mà có thể kéo dài hơn.

Sau khi nhận được đơn từ nguyên đơn, Tòa án phải xem xét có thụ lý đơn hay không sau 05 ngày làm việc. Nếu hồ sơ hợp lệ thì Tòa án gửi thông báo cho nguyên đơn đóng tiền tạm ứng án phí, Tòa án ra quyết định thụ lý đơn ly hôn đơn phương từ thời điểm nguyên đơn nộp biên lai đã đóng tiền tạm ứng án phí (Điều 191 và Điều 195 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015).

Hòa giải: Thủ tục hòa giải tại Tòa án là thủ tục bắt buộc trước khi đưa vụ án ra xét xử trừ những vụ án không được hòa giải hoặc không tiến hành hòa giải được hoặc vụ án được giải quyết theo thủ tục rút gọn.

Nếu hòa giải thành: Tòa án lập biên bản hòa giải thành và sau 07 ngày mà các đương sự không thay đổi về ý kiến thì Tòa án ra quyết định công nhận hòa giải thành và quyết định này có hiệu lực ngay và không được kháng cáo kháng nghị.
Nếu hòa giải không thành: Tòa án lập biên bản hòa giải không thành sau đó ra quyết định đưa vụ án ra xét xử.

Sau khi ra quyết định đưa vụ án ra xét xử các bên được Tòa án gửi giấy triệu tập và được thông báo rõ về thời gian, địa điểm mở phiên Tòa sơ thẩm. Nếu xét thấy đủ điều kiện để giải quyết ly hôn thì Tòa án sẽ ra bản án chấm dứt quan hệ hôn nhân của hai vợ chồng…

4. Án phí
- Căn cứ Điều 147 BLTTDS 2015 và Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14, án phí sơ thẩm ly hôn không có tranh chấp tài sản là 300.000 đồng. Nếu có tranh chấp tài sản thì án phí tính theo giá ngạch.

5. Vấn đề nuôi con và cấp dưỡng
- Điều 81, 82, 83 Luật HNGĐ 2014 quy định: Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp đặc biệt. Con từ đủ 7 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con. Cha/mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng và có quyền thăm nom. Do con bạn đã 8 tuổi nên thẩm phán sẽ hỏi ý kiến con bạn muốn ở với bạn hay muốn ở với chồng bạn.

6. Vấn đề chia tài sản
- Điều 59 Luật HNGĐ 2014 quy định nguyên tắc chia tài sản khi ly hôn: chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố hoàn cảnh gia đình, công sức đóng góp, lỗi của mỗi bên, lợi ích chính đáng trong sản xuất kinh doanh, và bảo vệ quyền lợi của con chưa thành niên. Trường hợp không muốn toà án giải quyết thì hai vợ chồng có thể làm văn bản thoả thuận chia tài sản sau ly hôn tại một tổ chức hành nghề công chứng.

Trên đây là tư vấn của Luật Rồng Vàng. Nếu còn thắc mắc, vui lòng liên hệ Luật Rồng Vàng để có những tư vấn chi tiết và thoả đáng hơn. Cảm ơn !

Ths. Ls Nguyễn Hoàng Long

6. Tư vấn chuyển nhượng nhà đất

Luật sư cho Tôi hỏi làm sao để mua bán nhà đất an toàn để có thể sang tên được ? Có trường hợp nào đã công chứng hợp đồng mua bán mà không sang tên được không ? Những rủi ro và biện pháp phòng ngừa có thể có ? Cảm ơn luật sư.

Cảm ơn bạn đã tin tưởng Luật Rồng Vàng. Với câu hỏi của bạn, Luật Rồng Vàng xin phép trả lời như sau :

I. Về Cơ sở pháp lý áp dụng

1. Luật Đất đai năm 2024;
2. Luật Nhà ở năm 2023;
3. Nghị định số 16/2022/NĐ-CP của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng;
4. Nghị định số 123/2024/NĐ-CP của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai;
5. Luật Công chứng năm 2014 (sửa đổi, bổ sung 2024);
6. Các văn bản pháp luật có liên quan.

II. Về Điều kiện để chuyển nhượng quyền sử dụng đất

Căn cứ khoản 1 Điều 45 Luật Đất đai 2024, người sử dụng đất được thực hiện quyền chuyển nhượng khi có đủ các điều kiện sau:
1. Có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất/quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất;
2. Đất không có tranh chấp hoặc tranh chấp đã được giải quyết bằng bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật;
3. Quyền sử dụng đất không bị kê biên để bảo đảm thi hành án;
4. Đất còn trong thời hạn sử dụng;
5. Quyền sử dụng đất không bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời theo quy định tố tụng.

III. Các trường hợp công chứng xong nhưng không thể sang tên

1. Sai phạm về xây dựng:
- Xây dựng sai phép: Theo khoản 6 Điều 16 Nghị định 16/2022/NĐ-CP, hành vi xây dựng sai giấy phép bị xử phạt hành chính và buộc khắc phục.
- Sử dụng đất sai mục đích: Theo Điều 10 Nghị định 123/2024/NĐ-CP, hành vi xây dựng nhà trên đất nông nghiệp mà chưa chuyển mục đích sử dụng bị xử phạt, có thể bị cưỡng chế tháo dỡ.

2. Nhà đất đang có tranh chấp:
Nếu tài sản đang có tranh chấp thì theo khoản 1 Điều 45 Luật Đất đai 2024, điều kiện 'đất không có tranh chấp' không được đáp ứng.

3. Nhà đất bị áp dụng biện pháp ngăn chặn:
Theo Luật Thi hành án dân sự, quyền sử dụng đất có thể bị kê biên, phong tỏa hoặc bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời.

4. Các lý do pháp lý khác:
- Đất đã hết thời hạn sử dụng;
- Hồ sơ pháp lý bên bán không hợp lệ.

IV. Những rủi ro pháp lý đối với bên mua

- Không được sang tên, mất quyền hợp pháp trên giấy tờ;
- Mất tiền nhưng không có quyền sử dụng/không có quyền sở hữu nhà;
- Phải tham gia tranh chấp, kiện tụng để đòi quyền lợi.

V. Các giải pháp phòng tránh và xử lý

1. Phòng tránh trước khi giao dịch:
- Kiểm tra pháp lý: Giấy chứng nhận, hiện trạng xây dựng, thời hạn sử dụng đất;
- Tra cứu thông tin tại Văn phòng đăng ký đất đai;
- Xác minh quy hoạch;
- Soạn hợp đồng công chứng chặt chẽ.

2. Xử lý khi đã công chứng nhưng không sang tên:
- Nếu lỗi do bên bán vi phạm pháp luật: Người mua có quyền khởi kiện, yêu cầu hủy hợp đồng, đòi lại tiền, bồi thường thiệt hại.
- Nếu lỗi do bên mua thiếu kiểm tra: Thương lượng với bên bán để khắc phục; nếu không, khởi kiện để bảo vệ quyền lợi.

VI. Kết luận

Dù hợp đồng mua bán đã được công chứng nhưng việc sang tên chỉ thực hiện được khi tài sản đáp ứng đủ điều kiện pháp luật. Khách hàng cần thẩm định pháp lý kỹ lưỡng trước khi giao dịch, thực hiện sang tên ngay sau khi công chứng và đưa điều khoản bảo đảm vào hợp đồng để bảo vệ quyền lợi.

Một lần nữa cảm ơn bạn đã tin tưởng Luật Rồng Vàng.

Ths. Ls Nguyễn Hoàng Long

7. Tư vấn cấp đỗi thẻ căn cước tại nước ngoài

Luật sư cho Tôi hỏi là năm 2016 Tôi rời Việt Nam đến Mỹ sinh sống và làm việc theo diện bão lãnh vợ chồng. Tháng 10/2025 này Tôi đủ 40 tuổi và cũng đến hẹn phải đổi thẻ căn cước. Thẻ căn cước công dân Tôi làm lần đầu tiên vào năm 2016 trước khi xuất cảnh sang Mỹ. Vậy luật sư cho hỏi là Tôi có thể làm lại thẻ căn cước tại Đại sứ quán hoặc Lãnh sự quán Việt Nam tại Mỹ hay không ? Cảm ơn luật sư.

Cảm ơn bạn đã tin tưởng Luật Rồng Vàng. Với câu hỏi của bạn, Luật Rồng Vàng xin trả lời bạn như sau :

Việc cấp thẻ căn cước được quy định chi tiết tại Điều 21, Điều 22, Điều 23, Điều 24, Điều 25, Điều 26, Điều 27 và Điều 28 Luật Căn cước năm 2023, đại loại bao gồm một số điểm chính sau :

Công dân Việt Nam đã được cấp thẻ căn cước phải thực hiện thủ tục cấp đổi thẻ căn cước khi đủ 14 tuổi, 25 tuổi, 40 tuổi và 60 tuổi hoặc khi người được cấp thẻ căn cước có yêu cầu. Bạn năm nay 40 tuổi nên thuộc trường hợp được cấp đổi thẻ căn cước.

Việc cấp lại thẻ căn cước đối với trường hợp quy định tại điểm a khoản 2 Điều 24 của Luật này được thực hiện trực tuyến trên cổng dịch vụ công, ứng dụng định danh quốc gia hoặc trực tiếp tại nơi làm thủ tục cấp thẻ căn cước. Cơ quan quản lý căn cước như Công an phường, xã; Công an tỉnh, Bộ công an sử dụng thông tin về ảnh khuôn mặt, vân tay, mống mắt đã được thu nhận lần gần nhất và các thông tin hiện có trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước để cấp lại thẻ căn cước.

Trong thời hạn 07 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định của Luật này, cơ quan quản lý căn cước phải cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước.

Như vậy, bạn có thể thực hiện cấp đổi thẻ căn cước trên cổng dịch vụ công Bộ công an nếu việc tịch hợp thông tin của bạn có trong cơ sở dữ liệu của Bộ công an. Trường hợp chưa được tích hợp thông tin thì bắt buộc bạn phải về Việt Nam để thực hiện cấp đổi lại thẻ căn cước tại công an phường, xã nơi bạn cư trú vì cơ quan công an còn phải thu thập trực tiếp khuôn mặt, vân tay, mống mắt của bạn. Do đó, cơ quan lãnh sự như Đại sứ quán hoặc Lãnh sự quán không thể cấp đổi lại thẻ căn cước cho bạn được.

Một lần nữa, cãm ơn bạn đã đặt câu hỏi. Mọi thắc mắc vui long liện hệ Luật Rồng Vàng để có những giải đáp thoả đáng và cụ thể hơn.

Ths. Ls Nguyễn Hoảng Long

8. Tư vấn song tịch

Luật sư cho Tôi hỏi là anh trai tôi rời Việt Nam qua Australia sinh sống, làm việc và nhập quốc tịch Australia từ năm 2009, sau đó lấy vợ là người Australia, sinh được 2 người con. Vậy cho Tôi hỏi là 2 người con của anh trai Tôi có thể xin nhập quốc tịch Việt Nam để có song tịch được không ? Hồ sơ nhập quốc tịch bao gồm các giấy tờ gì ? Xin cảm ơn !

Trước hết, Luật Rồng Vàng cảm ơn bạn đã đặt câu hỏi. Với câu hỏi của bạn, Luật Rồng Vàng trả lời như sau :

Xét về Luật Australia:

Từ năm 2002, Luật Quốc tịch Úc đã chính thức công nhận tình trạng song tịch hoặc đa tịch nếu quốc gia gốc của bạn (như Việt Nam) cũng cho phép bạn mang quốc tịch của nước Australia.

Xét về Luật Việt Nam:

Điều 19 khoản 1, khoản 2, khoản 3 Văn bản hợp nhất Luật Quốc tịch Việt Nam số 53/VBHN-VPQH quy định:

1. Công dân nước ngoài và người không quốc tịch có đơn xin nhập quốc tịch Việt Nam thì có thể được nhập quốc tịch Việt Nam, nếu có đủ các điều kiện sau đây:

a) Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ theo quy định của pháp luật Việt Nam, trừ trường hợp là người chưa thành niên xin nhập quốc tịch Việt Nam theo cha hoặc mẹ, người chưa thành niên có cha hoặc mẹ là công dân Việt Nam;

b) Tuân thủ Hiến pháp và pháp luật Việt Nam; tôn trọng văn hóa, truyền thống, phong tục, tập quán của dân tộc Việt Nam;

c) Biết tiếng Việt đủ để hòa nhập vào cộng đồng Việt Nam;

d) Đang thường trú ở Việt Nam;

đ) Thời gian thường trú ở Việt Nam từ 05 năm trở lên tính đến thời điểm xin nhập quốc tịch Việt Nam;

e) Có khả năng bảo đảm cuộc sống tại Việt Nam.

2. Người xin nhập quốc tịch Việt Nam có vợ hoặc chồng hoặc có con đẻ là công dân Việt Nam thì có thể được nhập quốc tịch Việt Nam mà không phải đáp ứng các điều kiện quy định tại các điểm c, đ và e khoản 1 Điều này.

3. Người xin nhập quốc tịch Việt Nam thuộc một trong những trường hợp sau đây thì có thể được nhập quốc tịch Việt Nam mà không phải đáp ứng các điều kiện quy định tại các điểm c, d, đ và e khoản 1 Điều này:

a) Có cha đẻ hoặc mẹ đẻ hoặc ông nội và bà nội hoặc ông ngoại và bà ngoại là công dân Việt Nam;

b) Có công lao đặc biệt đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam;

c) Có lợi cho Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;

d) Là người chưa thành niên xin nhập quốc tịch Việt Nam theo cha hoặc mẹ.

Đối chiếu với các điều kiện nêu trên, rõ rang cả Australia và Việt Nam đều cho phép song tịch. Anh trai bạn là công dân Việt Nam nên 2 con của anh bạn hoàn toàn đủ điều kiện để xin nhập quốc tịch Việt Nam để có song tịch.

Hồ sơ xin nhập quốc tịch Việt Nam:

Hồ sơ xin nhập quốc tịch Việt Nam gồm có các giấy tờ sau:

a) Đơn xin nhập quốc tịch Việt Nam.

b) Bản sao giấy khai sinh, hộ chiếu hoặc giấy tờ khác có giá trị thay thế.

c) Bản khai lý lịch.

d) Phiếu lý lịch tư pháp do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp đối với thời gian người xin nhập quốc tịch Việt Nam cư trú ở Việt Nam. Phiếu lý lịch tư pháp do cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài cấp đối với thời gian người xin nhập quốc tịch Việt Nam cư trú ở nước ngoài. Phiếu lý lịch tư pháp phải là phiếu được cấp không quá 90 ngày tính đến ngày nộp hồ sơ.

Người xin nhập quốc tịch Việt Nam nộp hồ sơ cho Sở Tư pháp nơi cư trú.

Một lần nữa cảm ơn bạn đã tin tưởng Luật Rồng Vàng. Mọi thắc mắc vui long liên hệ Luật Rồng Vàng để có những giải đáp chi tiết hơn. Cảm ơn !

Ths. Ls Nguyễn Hoàng Long

9. Tư vấn vi bằng mua bán nhà đất

Luật sư cho Tôi hỏi là năm 2022, Tôi có mua một căn nhà ( sổ chung trong 1 lô đất có nhiều căn nhà giống của Tôi mua ) ở Thành phố Hồ Chí Minh. Người bán cho Tôi có lập vi bằng mua bán ở văn phòng thừa phát lại gần đó. Vậy cho Tôi hỏi vi bằng này có phải là hợp đồng công chứng không ? Tôi có thể sang tên được không ?

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi. Luật Rồng Vàng xin phép trả lời bạn với các căn cứ pháp lý như sau :

Theo Khoản 3 Điều 2; Khoản 1 Điều 36 Nghị định 08/2020/NĐ-CP quy định:” Vi bằng là văn bản ghi nhận sự kiện, hành vi có thật do Thừa phát lại trực tiếp chứng kiến, lập theo yêu cầu của cá nhân, cơ quan, tổ chức, trừ các trường hợp quy định tại Điều 37 của Nghị định này”.

Tại Khoản 2 Điều 36; Khoản 5 Điều 37 Nghị định 08/2020/NĐ-CP ghi nhận:” Vi bằng không thay thế văn bản công chứng, văn bản chứng thực, văn bản hành chính khác. Thừa phát lại không được lập vi bằng ghi nhận sự kiện, hành vi để chuyển quyền sử dụng, quyền sở hữu đất đai, tài sản không có giấy tờ chứng minh quyền sử dụng, quyền sở hữu theo quy định của pháp luật”.

Về Luật Đất đai năm 2024 tại Điều 27 Khoản 3 quy định:” Các giao dịch về đất đai, trong đó yêu cầu các hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, góp vốn quyền sử dụng đất phải được công chứng hoặc chứng thực, trừ một số trường hợp ngoại lệ. Các trường hợp ngoại lệ bao gồm hợp đồng cho thuê, cho thuê lại, chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp, hoặc khi một bên tham gia là tổ chức kinh doanh bất động sản, trong đó công chứng/chứng thực có thể thực hiện theo yêu cầu của các bên”.

Như vậy, với các căn cứ pháp lý nêu trên cho thấy Vi bằng được lập giữa bạn và chủ đất chỉ ghi nhận hành vi có giao nhận tiền giữa hai bên chứ không phải hợp đồng mua bán công chứng vì vi bằng không thể thay thế hợp đồng công chứng; thừa phát lại cũng không được lập vi bằng ghi nhận hành vi chuyển nhượng quyền sử dụng đất mà phải được lập tại một tổ chức hành nghề công chứng chứ không phải tại văn phòng thừa phát lại. Do đó, bạn không thể sang tên được.

Nếu bạn muốn sang tên được, bạn phải làm các bước sau :

Một là, yêu cầu người bán tách thửa riêng ra cho lô đất bạn đã thanh toán tiền.

Hai là, sau khi đã tách thửa, chủ đất phải thực hiện hoàn công được theo hiện trạng.

Ba là, ra tổ chức hành nghề công chứng ký hợp đồng mua bán.

Bốn là, làm thủ tục sang tên theo quy định Luật đất đai 2024 và các văn bản dưới luật hướng dẫn thi hành.

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi. Mọi chi tiết xin liên hệ Luật Rồng Vàng để có những giải đáp chi tiết hơn.

Ths. Ls Nguyễn Hoàng Long

10. Tư vấn cấp lại giấy phép lái xe sắp hết hạn khi đang bị tạm giữ

Luật sư cho Tôi hỏi là Bằng lái xe của Tôi đang bị tạm giữ do vi phạm trật tự an toàn giao thông khi lái xe nhưng sắp hết hạn. Vậy cho hỏi là Tôi có thể xin cấp đổi lại giấy phép lái xe không?

Cảm ơn bạn đã đặt câu hỏi. Với câu hỏi của bạn, Luật Rồng Vàng xin phép trả lời như sau :

Căn cứ Điều 62 khoản 4 Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ số 36/2024/QH15 ngày 27-6-2024 quy định:” Chưa cấp, đổi, cấp lại giấy phép lái xe đối với người vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ khi người đó chưa thực hiện xong yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về giải quyết vụ việc vi phạm hành chính trong lĩnh vực trật tự, an toàn giao thông đường bộ”.

Căn cứ Điều 20 khoản 2 Thông tư 12/2025/TT-BCA ngày 28-2-2025 chỉ rõ:” Không cấp lại giấy phép lái xe đối với các trường hợp sau: thông tin giấy phép lái xe không có trong hệ thống thông tin giấy phép lái xe tại Cục Cảnh sát giao thông hoặc không có trong bảng kê danh sách cấp giấy phép lái xe (sổ quản lý); người vi phạm trật tự, an toàn giao thông đường bộ chưa thực hiện xong yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về giải quyết, xử lý vụ việc vi phạm hành chính trong lĩnh vực trật tự, an toàn giao thông đường bộ”.

Như vậy, căn cứ khoản 4 Điều 62 Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ số 36/2024/QH15 và Điều 20 khoản 2 Thông tư 12/2025/TT-BCA nêu trên, bạn phải thi hành xong quyết định xử phạt do CSGT ban hành để thỏa mãn đủ điều kiện được đổi giấy phép lái xe. Mức phạt sẽ căn cứ theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định chi tiết xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông. Sau khi đã chấp hành xong quyết định xử phạt, bạn có thể thực hiện thủ tục đổi giấy phép lái xe theo quy định tại Điều 21 Thông tư số 12/2025/TT-BCA về sát hạch, cấp giấy phép lái xe.

Hồ sơ đổi giấy phép lái xe, gồm:

- Đề nghị đổi giấy phép lái xe theo mẫu quy định tại Phụ lục XII ban hành kèm theo Thông tư này;

- Giấy khám sức khỏe của người lái xe do cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đủ tiêu chuẩn theo quy định của pháp luật về khám bệnh, chữa bệnh cấp còn hiệu lực (trừ người có giấy phép lái xe hạng A1, A, B1);

- Hộ chiếu còn thời hạn sử dụng (đối với người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài);

- Các giấy tờ khác thể hiện thông tin quy định tại điểm d khoản 1 Điều này.

Trình tự thực hiện

- Cá nhân lập 01 bộ hồ sơ gửi trực tiếp tại Công an cấp xã nơi được bố trí điểm tiếp nhận hoặc Phòng Cảnh sát giao thông hoặc gửi qua hệ thống dịch vụ công trực tuyến.

- Phòng Cảnh sát giao thông hoặc Công an cấp xã nơi được bố trí điểm tiếp nhận thực hiện nhập thông tin điện tử; in phiếu hẹn trả kết quả hoặc gửi thông tin hẹn trả qua hệ thống dịch vụ công;

Một lần nữa cảm ơn bạn đã đặt câu hỏi. Mọi thắc mắc vui lòng liên hệ Luật Rồng Vàng để có những giải đáp chi tiết hơn.

Ths. Ls Nguyễn Hoàng Long

11. Tư vấn lấy lại đất do hàng xóm xây nhầm nhà trên đất người khác

Luật sư cho hỏi là trường hợp xây nhầm nhà trên đất người khác như vụ việc ờ Hải Phòng năm 2024 và vụ việc mới xảy ra ờ TP. HCM năm 2025 mà báo chí vừa nêu thì chủ đất bị xây nhầm cần làm gì để có thể lấy lại được nền nhà ?

Cảm ơn bạn đã đặt câu hỏi. Với câu hỏi này, Luật Rồng Vàng xin trả lời bạn như sau :

Để có thể lấy lại đất bị hàng xóm xây nhầm nhà trên đất, trước hết bạn phải làm đơn hoà giải gửi đến Chủ tịch UBND phường, xã nơi toạ lạc miếng đất của bạn theo Điều 235 khoản 2 Luật đất đai 2024:” Trước khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai quy định tại Điều 236 của Luật này, các bên tranh chấp phải thực hiện hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp”. Khi hoà giải, nếu bạn và người xây nhầm đều không đạt được thoả thuận thì khi đó Chủ tịch UBND phường, xã sẽ lập biên bản hoà giải không thành. Lúc này, bạn mới có thể làm đơn khởi kiện đến Toà án nhân dân khu vực có đất toạ lạc cùng với các chứng từ ( Giấy chủ quyền đất, căn cước công dân, biên bản hoà giải không thành, vi bằng hình ảnh, video nhà xây nhầm trên đất của bạn ) với các căn cứ pháp lý sau :

Điều 115 Bộ luật Dân sự năm 2015 ghi nhận: “Quyền tài sản là quyền trị giá được bằng tiền, bao gồm quyền tài sản đối với đối tượng quyền sở hữu trí tuệ, quyền sử dụng đất và các quyền tài sản khác”.

Bên cạnh đó, Điều 175 khoản 2 Bộ luật Dân sự 2015 cũng nêu rõ: “Người sử dụng đất được quyền sử dụng không gian và lòng đất theo chiều thẳng đứng từ ranh giới thửa đất phù hợp với pháp luật, nhưng không được làm ảnh hưởng đến việc sử dụng đất của người khác”.

Ngoài ra, Điều 26 Luật Đất đai 2024 quy định: “Người sử dụng đất được Nhà nước bảo hộ khi bị xâm phạm và có quyền khiếu nại, tố cáo, khởi kiện hành vi vi phạm”.

Hơn nữa, Điều 31 Luật Đất đai 2024 cũng nêu rõ: “Người sử dụng đất có nghĩa vụ sử dụng đất đúng mục đích, đúng ranh giới thửa đất, đúng quy định về độ sâu lòng đất và chiều cao trên không, đồng thời bảo vệ công trình công cộng và tuân thủ các quy định pháp luật khác có liên quan”.

Cuối cùng, Điều 7 Nghị định 123/2024/NĐ-CP quy định về việc xác định diện tích đất vi phạm và tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm cũng như chi phí đo đạc:” Trường hợp vi phạm toàn bộ diện tích thửa đất mà đã có bản đồ địa chính thì xác định theo bản đồ địa chính, trường hợp diện tích vi phạm không có bản đồ địa chính nhưng có bản đồ khác đã, đang sử dụng trong quản lý đất đai tại địa phương thì sử dụng bản đồ đó để xác định; Tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm được xác định theo người sử dụng đất, loại đất quy định tại Điều 9 Luật Đất đai và theo hiện trạng sử dụng đất trước khi vi phạm (địa hình, địa vật, công trình trên đất) và được ghi nhận tại biên bản vi phạm hành chính. Việc xác định tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm căn cứ vào các hồ sơ, tài liệu có thể hiện tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm. Trường hợp không có hồ sơ, tài liệu thì người có thẩm quyền lập biên bản vi phạm hành chính có trách nhiệm xác minh tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm trên cơ sở ý kiến trình bày của người vi phạm và ý kiến của Ủy ban nhân dân cấp xã. Chi phí thuê đơn vị tư vấn có chức năng đo đạc để xác định diện tích đất vi phạm quy định tại điểm này do người vi phạm chi trả”.

Tóm lại, với những căn cứ pháp luật nêu trên, việc hoà giải thành hay khởi kiện đòi lại đất là hoàn toàn tuỳ thuộc vào quyết định của bạn như vụ án xây nhầm nhà ở Hải Phòng năm 2024 vừa qua đã được Toà án nhân dân phán quyết buộc thào dỡ trả lại tình trang ban đầu cho chủ đất chính quy.

Một lần nữa, cảm ơn bạn đã đặt câu hỏi. Xin cảm ơn !

Ths. Ls Nguyễn Hoàng Long

12. Tư vấn thừa kế đất đai cho người Việt Nam định cư ở nước ngoài

Luật sư cho Tôi hỏi là Tôi rời Việt Nam đến Mỹ sinh sống từ khi lúc 13 tuổi với cha mẹ nên Tôi chưa làm chứng minh nhân dân nên cũng không có thẻ căn cước công dân. Nay Tôi 25 tuồi và Cha tôi đã mất cách đây 7 năm và đât đai đứng tên ông. Cha mẹ tôi chỉ có mình tôi là con. Vậy cho Tôi hỏi là Tôi có thể thừa kế đất đai của cha mẹ Tôi còn tại Việt Nam hay không ? Hồ sơ gồm những giấy tờ gì và trình tự thủ tục như thế nào ?

Cảm ơn bạn đã đặt câu hỏi. Luật Rồng Vàng xin phép trả lời câu hỏi của bạn chi như sau :

1. Điều kiện để Người Việt Nam định cư ở nước ngoài có thể thừa kế đất đai tại Việt Nam.

Theo quy định tại Điều 610 Bộ luật Dân sự 2015, mọi cá nhân đều bình đẳng về quyền để lại tài sản của mình cho người khác và quyền hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật, không giới hạn quyền hưởng di sản giữa người trong nước, người nước ngoài hay người Việt Nam định cư ở nước ngoài. Tuy nhiên, người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc một trong những trường hợp không được quyền hưởng di sản thừa kế theo Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015 thì không được hưởng di sản thừa kế tại Việt Nam.

Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về những người không được quyền hưởng di sản. Cụ thể, những người này là người cố ý xâm phạm nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, hoặc cưỡng ép, lừa dối người để lại di sản trong việc lập di chúc, hoặc có hành vi giả mạo, sửa chữa di chúc nhằm hưởng di sản trái ý chí người để lại di sản. Tuy nhiên, những người này vẫn được hưởng di sản nếu người để lại di sản biết hành vi của họ mà vẫn cho hưởng di sản theo di chúc.

Điều 3 Luật Quốc tịch Việt Nam 2008: “Người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam và người gốc Việt Nam cư trú, sinh sống lâu dài ở nước ngoài”.

Điều 3 Khoản 4 Luật Quốc tịch Việt Nam 2008: “Người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài là người Việt Nam đã từng có quốc tịch Việt Nam mà khi sinh ra quốc tịch của họ được xác định theo nguyên tắc huyết thống và con, cháu của họ đang cư trú, sinh sống lâu dài ở nước ngoài”.

Như vậy, Việt kiều hay người Việt Nam định cư ở nước ngoài ( Công dân Việt Nam hoặc Người gốc Việt Nam ) vẫn có quyền hưởng di sản thừa kế tại Việt Nam nếu không thuộc trường hợp bị tước quyền thừa kế theo quy định pháp luật hoặc bị tước quyền thừa kế theo ý chí của người lập di chúc để lại di sản thừa kế. Tuy nhiên, việc thừa kế đất đai này có những điều kiện nhất định, chi tiết như sau :

Điều 4 khoản 6 Luật đất đai 2024:” Người sử dụng đất là Người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài”.

Điều 28 khoản 1 điểm h Luật đất đai 2024:” Người nhận quyền sử dụng đất là Người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài được phép nhập cảnh vào Việt Nam được mua, thuê mua nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở, nhận quyền sử dụng đất ở trong dự án phát triển nhà ở; nhận thừa kế quyền sử dụng đất ở và các loại đất khác trong cùng thửa đất có nhà ở theo quy định của pháp luật về dân sự; nhận tặng cho nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở từ những người thuộc hàng thừa kế theo quy định của pháp luật về dân sự”.

Điều 44 khoản 1 Luật đất đai 2024:” Người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài được phép nhập cảnh vào Việt Nam thì được sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam; có quyền sử dụng đất ở do nhận chuyển quyền sử dụng đất ở trong các dự án phát triển nhà ở”.

Trong trường hợp chưa chuyển nhượng hoặc chưa tặng cho quyền sử dụng đất thì người nhận thừa kế hoặc người đại diện có văn bản ủy quyền theo quy định nộp hồ sơ về việc nhận thừa kế tại cơ quan đăng ký đất đai để cập nhật vào Sổ địa chính.

2. Hồ sơ khai nhận di sản thừa kế.

Hồ sơ yêu cầu khai nhận di sản thừa kế bao gồm:

Phiếu yêu cầu công chứng;

Giấy tờ chứng minh người để lại di sản đã chết (giấy chứng tử, giấy báo tử, bản án tuyên bố đã chết…);

Dự thảo Văn bản khai nhận di sản thừa kế (nếu có);

Giấy tờ chứng minh về tài sản của người để lại di sản bao gồm: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất,

Giấy tờ chứng minh về tình trạng tài sản chung, riêng của người để lại di sản đối với tài sản;

Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân của người để lại di sản (giấy đăng ký kết hôn, giấy xác nhận quan hệ hôn nhân…);

Giấy tờ tùy thân của người khai nhận: chứng minh nhân dân, căn cước công dân, hộ chiếu;

Giấy tờ chứng minh nguồn gốc Việt Nam; Giấy chứng nhận có quốc tịch Việt Nam, thôi quốc tịch Việt Nam, đăng ký công dân, các giấy tờ chứng minh được phép nhập cảnh vào Việt Nam…;

Hợp đồng ủy quyền (nếu có);

Tờ tường trình và cam kết về quan hệ nhân thân

Giấy tờ chứng minh quan hệ nhân thân giữa người thừa kế theo pháp luật với người để lại di sản ( Giấy khai sinh )

3. Trình tự, thủ tục khai nhận di sản thừa kế

Thủ tục để Người Việt Nam định cư ở nước ngoài khai nhận di sản thừa kế được quy định tại Luật Công chứng 2024 và Nghị định 104/2025/NĐ-CP Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Công chứng.

Bước 1: Nộp hồ sơ yêu cầu khai nhận di sản thừa kế

Người được uỷ quyền nộp hồ sơ yêu cầu khai nhận di sản thừa kế tại trụ sở tổ chức hành nghề công chứng.

Bước 2: Tiếp nhận hồ sơ

Sau khi nộp đủ hồ sơ, giấy tờ, Công chứng viên sẽ tiến hành xem xét, kiểm tra:

Nếu hồ sơ đầy đủ: Công chứng viên tiếp nhận, thụ lý và ghi vào sổ công chứng;

Nếu hồ sơ chưa đầy đủ: Công chứng viên hướng dẫn và yêu cầu bổ sung;

Nếu hồ sơ không có cơ sở để giải quyết: Công chứng viên giải thích lý do và từ chối tiếp nhận hồ sơ.

Bước 3: Niêm yết việc thụ lý Văn bản khai nhận di sản

Sau khi hồ sơ được tiếp nhận, tổ chức hành nghề công chứng sẽ tiến hành niêm yết công khai tại trụ sở của Ủy ban nhân dân phường, xã nơi thường trú cuối cùng của người để lại di sản; trường hợp không xác định được nơi thường trú cuối cùng thì niêm yết tại nơi tạm trú có thời hạn cuối cùng của người đó. Thời gian niêm yết là 15 ngày.

Bước 4: Hướng dẫn ký Văn bản khai nhận di sản

Sau 15 ngày niêm yết mà không có khiếu nại, tố cáo thì tổ chức hành nghề công chứng thực hiện giải quyết hồ sơ:

Nếu đã có dự thảo Văn bản khai nhận: Công chứng viên kiểm tra các nội dung trong văn bản đảm bảo không có điều khoản vi phạm pháp luật, trái đạo đức xã hội…

Nếu chưa có dự thảo: Công chứng viên soạn thảo theo đề nghị của người khai nhận di sản. Sau khi soạn thảo xong, người thừa kế đọc lại nội dung, đồng ý và sẽ được Công chứng viên hướng dẫn ký vào Văn bản khai nhận di sản thừa kế.

Bước 5: Ký chứng nhận

Người được uỷ quyền xuất trình bản chính của các giấy tờ trong hồ sơ yêu cầu khai nhận di sản thừa kế để Công chứng viên đối chiếu trước khi ghi lời chứng, ký vào từng trang của văn bản.

Bước 6: Trả kết quả

Việt kiều nộp phí công chứng và nhận văn bản khai nhận phần di sản mà mình được thừa kế.

Sau khi có văn khải khai nhận di sản thừa kế, người được uỷ quyền tiến hành đăng bộ tại Văn phòng đăng ký đất đai tại nơi có di sản thừa kế.

Một lần nữa cảm ơn bạn đã đạt câu hỏi. Xin cảm ơn !
Ths. Ls Nguyễn Hoàng Long

13. Tư vấn điểm chỉ văn bản công chứng

Luật sư cho em hỏi trường hợp nếu mẹ em không biết chữ, không biết ký thì có được điểm chỉ vào văn bản công chứng di chúc hoặc tặng cho không?

Luật Rồng Vàng cảm ơn em đã đặt câu hỏi và xin phép trả lời em như sau:

Căn cứ tại Khoản 3 Điều 50 Luật Công chứng 2024 quy định về việc ký và điểm chỉ trong văn bản công chứng như sau: “ Việc điểm chỉ được thay thế việc ký trong trường hợp người yêu cầu công chứng, người làm chứng, người phiên dịch không ký được. Khi điểm chỉ, người yêu cầu công chứng, người làm chứng, người phiên dịch sử dụng vân tay của ngón trỏ phải; nếu không sử dụng được vân tay của ngón trỏ phải thì sử dụng vân tay của ngón trỏ trái; trường hợp không thể sử dụng vân tay của 02 ngón trỏ đó thì sử dụng vân tay của ngón khác và công chứng viên phải ghi rõ trong lời chứng việc người yêu cầu công chứng, người làm chứng, người phiên dịch sử dụng vân tay của ngón nào, của bàn tay nào để điểm chỉ”.

Trường hợp việc điểm chỉ được thực hiện thay cho việc ký thì ảnh chụp công chứng viên chứng kiến việc điểm chỉ cũng được thực hiện theo quy định tại Điều 46 Nghị định 104/2025/NĐ-CP. Ảnh chụp là một thành phần của hồ sơ công chứng, chỉ được lưu trữ và sử dụng theo quy định pháp luật về lưu trữ hồ sơ công chứng. Trường hợp người yêu cầu công chứng và công chứng viên thấy cần thiết thì có thể quay phim quá trình diễn ra việc các bên tham gia giao dịch ký văn bản công chứng; tư liệu hình ảnh là một thành phần của hồ sơ công chứng, chỉ được lưu trữ và sử dụng theo quy định pháp luật về lưu trữ hồ sơ công chứng.

Như vậy, mẹ em hoàn toàn có thể điểm chỉ thay vì ký tên khi làm thủ tục công chứng di chúc hoặc tặng cho tài sản thực nếu không biết chữ, không biết ký. Tuy nhiên, cần có người làm chứng và công chứng viên sẽ phải đọc, giải thích kỹ nội dung trước khi mẹ em điểm chỉ nhằm bảo đảm tính an toàn pháp lý, tránh những tranh chấp không đáng có.

Một lần nữa, cảm ơn em đã đặt câu hỏi.

Ths. Ls Nguyễn Hoàng Long

14. Tư vấn công chứng và chứng thực

Luật sư cho em hỏi :” Sự khác nhau giữa Công chứng và chứng thực ? UBND xã có công chứng giấy tờ không ?

Luật Rồng Vàng xin trả lời như sau : Công chứng và chứng thực là hai hình thức hoàn toàn khác nhau bởi Công chứng được quy định và chế tài bời Luật công chứng số 46/2024, còn Chứng thực được quy định và chế tài bởi Nghị định 23/2015/NĐ-CP.

Theo đó, Khoản 2 Luật công chứng 2024 quy định :”Công chứng là việc công chứng viên của một tổ chức hành nghề công chứng, Cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan đại diện lãnh sự chứng nhận tính xác thực, hợp pháp của hợp đồng, giao dịch dân sự cả về mặt nội dung, hình thức không trái đạo đức xã hội, thuần phong mỹ tục,…mà luật quy định buộc phải công chứng hoặc các bên tự nguyện yêu cầu công chứng.

Chứng thực là việc UBND các cấp, cơ quan ngoại giao, cơ quan lãnh sự, công chứng viên căn cứ vào bản gốc hoặc bản chính để chứng nhận bản sao đúng với bản gốc hoặc bản sao đúng với bản chính; chữ ký, điểm chỉ đúng với người yêu cầu chứng thực; chứng thực thời gian, địa điểm mà không quan tâm đến nội dụng, chỉ quan tâm đến hình thức quy định tại Điều 2; Điều; Điều 5 và Điều 19 Nghị định 23/2015/NĐ-CP.

Văn bản công chứng có giá trị về mặt chứng cứ không phải chứng minh Theo khoản 3 Điều 6 Luật Công chứng 2024:” văn bản công chứng có giá trị chứng cứ, những tình tiết, sự kiện trong văn bản công chứng không phải chứng minh khi sử dụng làm chứng cứ, trừ trường hợp văn bản đó bị Tòa án tuyên bố là vô hiệu”.

Văn bản chứng thực không được đề cập là chứng cứ trong nghị định 23/2015/NĐ-CP. Tuy nhiên, chúng được xem là nguồn chứng cứ theo Khoản 10 Điều 95 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015: "Văn bản công chứng, chứng thực là một nguồn chứng cứ” và Khoản 9 Điều 81 Luật Tố tụng Hành chính 2015: "Văn bản công chứng, chứng thực là một trong các nguồn chứng cứ”.

Với các quy định nêu trên, ta có thể thấy:

UBND phường, xã chỉ có chức năng chứng thực mà không có chức năng công chứng.

Tổ chức hành nghề công chứng thì ngoài chức năng công chứng còn có chức năng chứng thực như UBND các cấp.

Tóm lại, mặc dù công chứng và chứng thực là hai hình thức khác nhau nhưng đều có một điểm giống nhau là đều chứng nhận tính đúng, chính xác của giấy tờ, tài liệu. Tuy nhiên, công chứng và chứng thực hoàn toàn khác nhau về văn bản luật áp dụng, giá trị văn bản công chứng/ chứng thực cũng như chức năng và nhiệm vụ của cơ quan công chứng/ chứng thực.

Một lần nữa, chân thành cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi.

Ths. Ls Nguyễn Hoàng Long

15. Tư vấn Đăng ký biển số xe tại nơi tạm trú

Luật sư cho em hỏi là vợ chồng em ở quê vào TP. HCM tạm trú sinh sống và làm việc. Nay vợ chồng em dự định mua thêm 1 xe gắn máy để thuận tiện cho việc đi làm và đưa đón con cái. Vậy luật sư cho em hỏi là em có thể làm thủ tục đăng ký biển số xe ở nơi tạm trú không?

Với câu hỏi này, Luật Rồng Vàng xin trả lời Có nhé bạn. Quy định tại Khoản 2, khoản 3 Điều 3 Thông tư 79/2024/TT-BCA ngày 15/11/2024 chi tiết như sau : “ Chủ xe là tổ chức, cá nhân có trụ sở, nơi cư trú (nơi đăng ký thường trú, tạm trú) tại địa phương nào thì đăng ký xe tại cơ quan đăng ký xe thuộc địa phương đó; trừ trường hợp quy định tại khoản 8, khoản 9 điều này về trúng đấu giá biển số xe đẹp.

Như vậy, bạn hoàn toàn có thể đăng ký xe tại địa phương nơi mình đăng ký tạm trú. Trường hợp trúng đấu giá biển số thì bạn có thể đăng ký xe tại nơi thường trú hoặc tạm trú hoặc nơi trúng đấu giá. Xe đăng ký tại nơi tạm trú thì biển số xe sẽ mang ký hiệu tỉnh mà nơi bạn tạm trú.

Về thủ tục đăng ký xe : Bạn có thể đăng ký qua dịch vụ công quốc gia hoặc dịch vụ công Bộ công an hoặc đến trực tiếp công an phường, xã nơi bạn tạm trú để làm thủ tục đăng ký.

Về chứng từ : Đối với xe mới thì hồ sớ gồm có: Tờ khai đăng ký xe; Căn cước công dân; Hoá đơn bán xe; Phiếu chất lượng xuất xưởng; Tờ khai và biên lai thuế trước bạ.

Đối với xe cũ thì hồ sơ gồm có: Tờ khai đăng ký xe; Căn cước công dân; Cà vẹc xe; Hợp đồng công chứng mua bán xe; Tờ khai và biên lai thuế trước bạ; Giấy thu hồi biển số xe.

Cảm ơn bạn đã đặt câu hỏi.

Ths. Ls Nguyễn Hoàng Long

16. Tư vấn định đoạt tài sản thừa kế

Luật sư cho Tôi hỏi là Ba tôi năm nay 70 tuổi, hiện tại sức khoẻ không ổn định, lúc tỉnh lúc mê. Nhà chỉ có tôi 32 tuổi và em trai năm nay 28 tuổi. Mẹ tôi đã mất cách đây 5 năm. Giấy tờ nhà do ba tôi đứng tên chủ sở hữu. Vậy cho Tôi hỏi là ba tôi có thể ủy quyền cho Tôi để định đoạt căn nhà mà 3 cha con tôi đang sống không?

Cảm ơn em đã đật câu hỏi. Vơi câu hỏi của em, Luật Rồng Vàng xin trả lởi em như sau :

Căn nhà mà 3 cha con em đang ở là tài sản chung của ba mẹ em. Mẹ em mất cách đây 5 năm nên sẽ phát sinh di sản thừa kế của mẹ theo Điều 613; 649; 650; 651;652 Bộ luật dân sự 2015 là ½ căn nhà được chia đều 3 phần cho cha em, em và em trai em.

Do đó, để có thể định đoạt căn nhà, gia đình em phải tới 1 tổ chức hành nghề công chứng ( Phòng công chứng hoặc văn phòng công chứng ) gần nhà để khai nhận di sản thừa kế. Khi làm văn bản khai nhận di sản thừa kế, ba em phải tặng cho phần của ông ½ căn nhà là tài sản riêng của ba và ½ x 1/3 phần ông được nhận di sản từ mẹ em; đồng thời em trai em cũng phải tặng cho hoặc từ chối hoặc uỷ quyền toàn quyền ½ x 1/3 phần di sản mà em của em được hưởng từ di sản thừa kế từ mẹ em. Như vậy, lúc đó toàn bộ căn nhà mới thuộc toàn quyền em quyết định.

Tuy nhiên, do ba em hiện tại lúc tỉnh lúc mê nên để có thể khai nhận di sản tại tổ chức hành nghề công chứng, ba em phải còn minh mẫn hay nói đúng hơn là có năng lực hành vi dân sự đầy đủ tại thời điểm ký, điểm chỉ tại tổ chức hành nghề công chứng.Nếu không đủ minh mẫn, mất khả năng nhận thức, làm chủ hành vi thì công chứng viên sẽ từ chối công chứng khai nhận di sản.

Do đó, lời khuyên là em nên dẫn ba em đến bệnh viện để khám sức khoẻ xem có đủ tỉnh táo, minh mẫn hay không, đồng thời liện hệ tổ chức hành nghề công chứng để tiến hành khai nhận di sản ngay tại bệnh viện nếu ba em lúc khám được bác sỹ chẩn đoán đầy đủ nhận thức hành vi dân sự.

Tóm lại: Nếu ba em còn tỉnh táo thì có thể làm khai nhận di sản để em có thể định đoạt căn nhà. Nhưng nếu ông không còn minh mẫn thì không thể tặng cho tại tổ chức hành nghề công chứng, mà phải làm thủ tục giám hộ hoặc chờ thừa kế.

17. Công ty muốn tinh giản nhân sự vì hoạt động không hiệu quả cần thực hiện theo đúng quy định pháp luật?

1. Căn cứ pháp luật : Điều 42, 44, 45, 47 Bộ luật Lao động 2019 và Nghị định 145/2020/NĐ-CP.

2. Trình tự thủ tục:

Có lý do hợp pháp, có chứng cứ rõ ràng.

Lập Phương án sử dụng lao động (nêu rõ ai tiếp tục làm, ai đào tạo lại, ai chuyển việc, ai chấm dứt HĐLĐ).

Tham khảo ý kiến công đoàn (nếu có).

Thông báo cho Sở LĐTBXH trước ít nhất 30 ngày.

Thông báo cho người lao động bằng văn bản.

Thực hiện đầy đủ quyền lợi: trợ cấp mất việc (mỗi năm 1 tháng lương, tối thiểu 2 tháng), lương, phép năm, bảo hiểm...

Lưu ý: Nếu không làm đúng quy trình, doanh nghiệp có thể bị coi là cho nghỉ việc trái luật.

18. Điều Lệ là gì? Quy chế là gì? Các yêu cầu cơ bản của hai loại tài liệu quản lý này là gì?

Hỏi: Tôi muốn biết “Điều lệ” là gì? “Quy chế” là gì?

Đáp:

Điều lệ:
Điều lệ là bản thỏa thuận giữa các sáng lập viên với cổ đông, cũng như giữa các cổ đông với nhau. Văn bản này được xây dựng dựa trên các quy định chung của pháp luật (như Luật Doanh nghiệp, Luật Thuế, Luật Lao động, Luật Tài chính – Kế toán…), nhằm quy định cách thức thành lập, tổ chức hoạt động và giải thể doanh nghiệp.
Điều lệ được ví như “Hiến pháp” của doanh nghiệp. Khi phát sinh tranh chấp, điều lệ chính là căn cứ pháp lý quan trọng đầu tiên để cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết. Việc ban hành, sửa đổi hay hủy bỏ điều lệ đều phải tuân thủ quy định pháp luật.
Quy chế:
Quy chế là hệ thống quy phạm nhằm điều chỉnh các vấn đề cụ thể trong hoạt động của doanh nghiệp, bao gồm: chế độ chính sách, tổ chức – nhân sự, phân công và phân cấp nhiệm vụ, quyền hạn, định mức, đơn giá… Quy chế mang tính nguyên tắc, định khung, đồng thời bảo đảm tuân thủ nghiêm túc theo pháp luật.

Hỏi: Các yêu cầu cơ bản của hai loại tài liệu quản lý này là gì?

Đáp: Có 3 yêu cầu cơ bản:

Tính hợp pháp: Nội dung phù hợp với các quy định pháp luật, không trái luật.
Tính thực tiễn: Bảo đảm phù hợp với nhu cầu quản lý – điều hành và đặc thù hoạt động của doanh nghiệp trong từng lĩnh vực.
Tính hiệu quả: Góp phần tạo hành lang pháp lý nội bộ, nâng cao hiệu quả quản lý, điều hành và kiểm soát toàn diện hoạt động doanh nghiệp; đồng thời phải được toàn thể thành viên tôn trọng và nghiêm túc thực thi.

19. Tài liệu quản lý là gì? DN có nhất thiết phải xây dựng HT tài liệu quản lý? Tại sao?

Hỏi: Tài liệu quản lý là gì?

Đáp: Trong doanh nghiệp, hệ thống quản lý được cụ thể hóa thông qua các phương thức, nguyên tắc điều hành, chuẩn mực thực hiện công việc và các thủ tục kiểm soát. Tất cả được văn bản hóa thành tài liệu quản lý, chính là quy chế quản lý của doanh nghiệp.

Hỏi: Doanh nghiệp có nhất thiết phải xây dựng hệ thống tài liệu quản lý không? Tại sao?
Đáp: Có. Việc xây dựng hệ thống tài liệu quản lý là cần thiết vì:

Giúp ngăn chặn, phát hiện và giảm thiểu rủi ro.
Quản lý, kiểm soát công việc để đảm bảo đạt được mục tiêu đề ra.
Là cơ sở và bằng chứng trong việc xử lý các sự vụ hàng ngày, cả trong nội bộ doanh nghiệp và trong quan hệ với nhà cung cấp, khách hàng, đối tác và cổ đông.

Bản chất của việc xây dựng hệ thống tài liệu quản lý giống như việc thiết lập “hệ thống pháp luật” cho doanh nghiệp, từ đó mang lại sự công bằng và minh bạch trong môi trường làm việc.

20. Tại sao tôi nên chọn công ty luật của bạn là luật sư của tôi?

Các lý do mà khách hàng nên lựa chọn Công ty Luật Rồng Vàng làm đơn vị luật sư đồng hành:

1. Đội ngũ luật sư dày dạn kinh nghiệm và chuyên sâu theo lĩnh vực

Công ty Luật Rồng Vàng quy tụ nhiều luật sư, chuyên gia pháp lý, cố vấn cao cấp am hiểu tường tận các lĩnh vực: hình sự, dân sự, đất đai, doanh nghiệp, hôn nhân gia đình, thương mại, thuế, v.v.
Luôn có luật sư phụ trách từng nhóm vụ việc, đảm bảo tính chuyên môn hóa và sự tập trung cao nhất cho từng hồ sơ.

2. Tinh thần trách nhiệm và đạo đức nghề nghiệp chuẩn mực

Luật sư của Rồng Vàng làm nghề bằng tâm huyết và đạo đức, tuyệt đối tuân thủ quy tắc đạo đức nghề nghiệp luật sư, giữ bí mật thông tin khách hàng, đặt quyền lợi hợp pháp của khách hàng lên hàng đầu.
Cam kết không khoan nhượng với hành vi vi phạm pháp luật, đồng thời luôn linh hoạt để bảo vệ tối đa quyền lợi của khách hàng trong khuôn khổ pháp luật.

3. Dịch vụ pháp lý trọn gói, giải pháp toàn diện

Không chỉ bào chữa hoặc bảo vệ quyền lợi trong vụ việc cụ thể, Rồng Vàng còn tư vấn chiến lược phòng ngừa rủi ro pháp lý lâu dài.
Gói dịch vụ pháp lý định kỳ, tư vấn thường xuyên, hỗ trợ doanh nghiệp, cá nhân chủ động xử lý hồ sơ, hợp đồng, tranh chấp.
Hệ thống tra cứu án lệ, văn bản pháp luật, mẫu biểu tố tụng của văn phòng cực kỳ đầy đủ, sẵn sàng hỗ trợ khách hàng nhanh chóng.

4. Phương châm “Hiểu luật để sống đúng và sống mạnh mẽ”

Rồng Vàng hướng đến việc phổ biến, truyền đạt kiến thức pháp luật dễ hiểu, giúp khách hàng không chỉ giải quyết vấn đề hiện tại mà còn chủ động ứng xử chuẩn mực pháp lý trong cuộc sống.
Văn phòng thường xuyên thực hiện các buổi hội thảo, đào tạo nội bộ, chia sẻ pháp luật cộng đồng.

5. Tác phong làm việc chuyên nghiệp – minh bạch – nhanh chóng

Quy trình tiếp nhận vụ việc, báo phí, ký kết hợp đồng dịch vụ, báo cáo tiến độ đều minh bạch, rõ ràng.
Hồ sơ được xử lý và lưu trữ khoa học, bảo mật.
Khách hàng luôn được cập nhật diễn biến vụ việc kịp thời.

6. Uy tín được khẳng định qua kết quả và sự tin cậy

Trong suốt quá trình hoạt động, Công ty Luật Rồng Vàng đã giải quyết thành công nhiều vụ án, vụ việc phức tạp, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho cá nhân và doanh nghiệp.
Sự tin tưởng và giới thiệu của khách hàng chính là minh chứng xác đáng nhất về năng lực và uy tín.

7. Linh hoạt về chi phí và phương thức hỗ trợ

Văn phòng có các gói dịch vụ phù hợp với từng nhu cầu: tư vấn lẻ, trọn gói, theo vụ việc, định kỳ hàng tháng/quý/năm.
Có thể hỗ trợ trực tiếp, trực tuyến hoặc tại địa điểm khách hàng yêu cầu.
Mọi chi phí đều được thỏa thuận minh bạch, rõ ràng, hợp đồng hóa.

Do đó, chọn Công ty Luật Rồng Vàng là chọn một đội ngũ luật sư tận tâm, chuyên sâu, minh bạch, với phương châm đồng hành cùng khách hàng đến cùng, vì công lý và quyền lợi chính đáng.

Hỏi đáp

Modal title